చరిత్రా ఎన్సైక్లోపిడియా
ఎర్హాన్ కోర్టెస్ (1485-1547) — స్పానిష్ కాంక్విసాదోర్, అమ్మో ఆజ్టెక్ సామ్రాజ్యాన్ని కబళించి నూతన స్పేనిష్ రాష్ట్రాన్ని స్థాపించడానికి ప్రసిద్ధి పొందాడు. ఆయన జీవితం మరియు కార్యకలాపాలు అనేక పరిశోధనల మరియు చర్చల వస్తువు, ఎందుకంటే అవి లాటిన్ అమెరికా చరిత్రపై గణనీయమైన ప్రభావం చేకూర్చిశాయి.
ఎర్హాన్ కోర్టెస్ మాడ్రిడ్, స్పెయిన్‌లో జన్మించాడు. యువతలో ఆయన న్యాయాన్ని అధ్యయనం చేశాడు, కానీ తరువాత ఆయన అడ్వెచర్ మరియు ధనాన్ని వెతకడానికి నూతన ప్రపంచానికి వెళ్ళాలని త결ించుకున్నాడు. 1504లో ఆయన హెయిటి ద్వీపానికి చేరుకున్నాడు, అక్కడ కాలనీ మొగ్గు పెట్టడంలో చొరవ చూపాడు.
1519లో కోర్టెస్ మెక్సికో తీరానికి వెళ్లే ప్రయాణానికి నాయకత్వ వహించాడు. ఆ సమయంలో ఆయన స్థానిక తెగలతో ఎదురుకావడంతో, వారు ఒకరితో ఒకరు యుద్ధంలో ఉన్నారు, ఈ అవకాశాన్ని పూర్తి సద్వినియోగం చేసాడు మరియు మిత్రులను ఏర్పాటుచేసాడు. ఆయనకు అత్యంత ప్రసిద్ధి చెందిన మిత్రుల్లో ఒకరు త్లాస్కాలా తెగనాయకుడైనా ఆది.
కోర్టెస్ అర్థవంతమైన సంపత్తి మరియు ఖ్యాతిని కోరుకున్నాడు, మరియు 1519లో ఆజ్టెక్ రాజధాని తెనోచ్టిట్లాను చేరుకున్నాడు. మోంటెసుమా II తో ఆయన యొక్క కలుసుకోవడం కీలకమైన క్షణం అయ్యింది. కోర్టెస్ మోంటెసుమాను బంధించారు, ఇది స్పానిషులకు మరియు ఆజ్టెక్స్ మధ్య ఉద్రిక్తతకు దారితీసింది.
1520లో ఆజ్టేకులు స్పానిషులపై తిరగబడారు, ఇది "బొమ్మల రాత్రి"గా పిలవబడే దుర్ఘటనకు కారణమైంది. కోర్టెస్ తిరిగి కలకత్తు చేసి కంట్రాటాక్ను ఏర్పాటు చేసేందుకు సమర్థించగలిగాడు. స్థానిక మిత్రుల మరియు కొత్త ఆయుధాలను ఉపయోగించి 1521లో తెనోచ్టిట్లాన్‌ను కబళించడంలో ఆయన విజయవంతంవవుతాడు, ఇది ఆజ్టెక్ సామ్రాజ్యానికి వాసనీయ చిహ్నాన్ని నిలుపుతుంది.
మెక్సికో కబళించడం అమెరికాలో స్పానిష్ నాలికను ప్రారంభించడానికి విజయం పొందింది. కోర్టెస్ నూతన స్పెయిన్ గవర్నర్‌గా తనను ప్రకటించి స్థానిక జనతను పునఃశ్రేపణ ప్రక్రియను ప్రారంభించాడు. ఇది బంగారం మరియు వెండి ముంగింత ఆదాయంపై బలంగా ఆధారితమైన ప్రాంతం ఆర్థికంపై గణనీయమైన మార్పులకు మార్గం చొప్పించింది.
కోర్టెస్ యొక్క వారసత్వం వివాదాస్పదంగా ఉంది. ఒక వైపు, ఆయన చర్యలు స్పానిష్ భూములను విస్తరించడంలో మరియు స్పెయిన్ సంపదను పొడించారు, మరొక వైపు — రాష్ట్ర ప్రజల మరియు వారి సంస్కృతిని విస్తరించడానికి దారితీసింది. అనేక విశ్లేషణలు ఆయన వ్యూహాత్మక నైపుణ్యాన్ని మరియు స్థానిక ప్రజలపై కఠినతను ప్రదర్శిస్తాయి.
గత దశాబ్దాల్లో కోర్టెస్‌పై దృష్టి మారింది: ఆయన బరువునకు కొలమానం అయిన విధ్వంసానికి మరియు సాంస్కృతిక సమ్మేళనానికి సంకేతం అయ్యాడు. అనేక చరిత్రకారులు మరియు పరిశోధకులు ఆయన చరిత్రలో కీలకమైన పాత్రను పునఃసమీక్షిస్తున్నప్పటికీ, ఆయన సాధించబోయిన వాటి మాత్రమే కాకుండా, ఆయన చర్యలు స్థానిక ప్రజలపై చేసింది ప్రభావాలు కూడా.
ఎర్హాన్ కోర్టెస్ లాటిన్ అమెరికా చరిత్రలో ఒకటి అంటే చాలా విబాదాస్పదమైన వ్యక్తి. ఆయన జీవితం మరియు కబళింపులు ప్రాంతం యొక్క తదుపరి అభివృద్ధి పై ఏదో బాహ్య ప్రభావం ఉంది, మరియు ఆయన వారసత్వం చరిత్రకారులు మరియు ప్రజల మధ్య ఆసక్తిని మరియు చర్చలను కొనసాగిస్తుంది. ఆయన్ని హీరో లేదా రాక్షసంగా పరిగణించాలా అనే ప్రశ్న తెరవబడింది మరియు ఇంకా పరిశోధన అవసరం.